کاربرد مواد پلیمری در تولید انواع نایلون‌ها و همچنین در ساخت انواع ظروف یک بار مصرف و بطری‌ها به طور وسیعی گسترش یافته است. در این مقاله انواع نایلون‌هایی که برای مصارف مختلف به‌کار می‌روند را به همراه گریدهای پرکاربرد آنها بررسی می‌کنیم و همچنین به مواد پلیمری که در ساخت انواع ظروف یکبار مصرف و بطری‌ها بکار می‌رود اشاره می‌کنیم.
قبل از هر نکته‌ای ذکر این نکته ضروری به نظر می‌رسد که به این نکته توجه کنید که مفهوم نایلون در صنعت دنیا و بازارهای داخلی ایران تفاوت دارد. Nylon یا نایلون یا فیلم در ایران به نایلون‌هایی (فیلم‌هایی) که بر پایه پلی‌اتیلن است، گفته می‌شود. نایلون‌ها یا فیلم‌ها با توجه به خواصشان کاربردهای بسیار مختلفی دارند. از جمله کاربردهای آن به 1- انواع نایلون‌های کشاورزی (نظیر نایلون گلخانه، نایلون مالچ یا…)، 2- نایلون‌های ساختمانی، 3- نایلون استرچ، 4- نایلون شرینک می‌توان اشاره کرد. در مقابل منظور از Nylon در جهان به پلیمرهایی با ساختار پلی آمید (PA) گفته می‌شود که با توجه به خواصشان کاربردهای خودشان را دارند که در این حالت با مفهوم فیلم یا نایلون که گفتیم تفاوت دارند. این نکته هم به خاطر داشته باشید، نایلکس به فیلم یا نایلون بر پایه پلی‌اتیلن سنگین گفته می‌شود که با توجه به خواصشان در ساخت انواع کیسه‌ها مانند کیسه‌های فریزری، دستکش‌های یک بار مصرف، کیسه‌های حمل میوه و مواد غذایی و… کاربرد دارد. در ادامه ابتدا به کاربردهای مهم نایلون‌ها از جمله در نایلون‌های کشاورزی (نظیر نایلون گلخانه، نایلون مالچ، نایلون سیلویی، نایلون ضدعفونی کننده و…)، در فیلم‌های استرچ (نظیر استرچ پالت بند، استرچ مواد غذایی، استرچ سیلاژ (سیلویی) و…)، در فیلم‌های شرینک، در نایلون‌های صنعتی و ساختمانی اشاره می‌کنیم و در پایان همین بخش گریدهای پرکاربرد مواد پلیمری که در ساخت انواع نایلون استفاده می‌شوند را معرفی می‌کنیم. سپس به کاربرد مواد پلیمری در ظروف یک بار مصرف و بطری‌ها به همراه گریدهای پرکاربرد مواد پلیمری در ساخت آنها اشاره می‌کنیم.
معرفی انواع نایلون
1-نایلون کشاورزی
بكارگیری نایلون‌های کشاورزی (فیلم) در صنعت كشاورزی را به عنوان یك انقلاب سبز و زمینه ساز تحولی بزرگ در تولید محصولات كشاورزی و گلخانه ای تعبیر می‌كنند. استفاده از فیلم‌های پلیمری در بخش كشاورزی از حدود 20 سال قبل در دنیا آغاز شده و نقش‌های اساسی آن در استفاده بهینه از منابع آب و افزایش بهره وری كشاورزی مورد توجه جدی قرار گرفته است. از جمله مهمترین کاربردهای بکارگیری نایلون‌ها در صنعت کشاورزی، نایلون‌های گلخانه‌ای، نایلون مالچ، نایلون سیلونی، نایلون ضدعفونی کننده است.
1-1 نایلون گلخانه
کشت گلخانه‌ای فرآیند کشت محصولات زراعی و سبزیجات در اکوسیستم‌های گلخانه ای است. این نوع کشت روشی است که به کشاورزان این امکان را می‌دهد تا ضمن افزایش کیفیت محصولات، عملکرد خود را نیز افزایش دهند. کشت گلخانه ای یکی از شیوه‌های مدرن برای مقابله با تغییرات جوی اثرگذار بر گیاهان همانند گرمازدگی، سرمازدگی و کم آبی محسوب می‌شود. گلخانه‌ها می توانند نور کافی، تهویه، رطوبت و دمای کافی،، ایجاد محیط رشد کنترل شده، تولید محصولات متنوع و… را فراهم کنند.
از تجهیزات مهم گلخانه‌ها فیلم یا پوشش گلخانه یا نایلون‌های عریض کشاورزی در ساخت گلخانه‌ها در صنعت کشاورزی استفاده می‌شود. پوشش یا فیلم، بایستی مجموعه ای از خواص فیزیکی و مکانیکی را به منظور حفاظت موثر و مناسب از گیاه تحت کشت در گلخانه، برآورده کند.
1-2 نایلون مالچ
به هر چیزی که بر روی سطح خاک به عنوان پوشش قرار می‌گیرد، مالچ گفته می‌شود. امروزه استفاده از انواع مالچ های پلاستیکی در کشاورزی برای حفظ رطوبت خاک، جلوگیری از رشد علف‌های هرز، کنترل دمای بستر، جلوگیری از سرمازدگی در زمستان، محافظت در برابر شستشوی کودها، افزایش اثر گندزدایی، بهبود کیفیت محصول و جلوگیری از فشردگی خاک مورد استفاده قرار می‌گیرد. از انواع فیلم مالچ در کاربردهای مختلف می توان به فیلم مالچ مشکی، فیلم مالچ شفاف، فیلم مالچ سفید و فیلم مالچ سفید/سیاه اشاره کرد.
1-3 نایلون سیلویی
نایلون‌های سیلویی یکی از راه‌های سریع و مقرون به صرفه برای ذخیره سازی و حفاظت سیلاژ است. امروزه در بسیاری از کشورها استفاده از سیلوهای پلاستیکی متداول‌شده و در ایران هم بسیاری از کشاورزان ودامداران به دلیل مزایای این نایلون‌ها به ویژه در مقایسه با سیلوهای بونکری به استفاده از نایلون‌های سیلویی گرایش پیدا کرده‌اند. انواع نایلون‌های سیلویی برای مصارف مختلف تولید می شود.
1-4 نایلون ضدعفونی
فیلم‌های ضدعفونی‌کننده خاک، فیلم‌های پلی‌اتیلن اکسترودر شده‌ای هستند که برای ضدعفونی کردن خاک، محافظت از محیط زیست و حفاظت از محیط زیست وحفاظت از موجودات مفید خاک مورد استفاده قرار می‌گیرد. این فیلم‌ها باید از خواص مکانیکی بالایی برخوردار باشند و همچنین باید مقاومت بالایی در برابر سوراخ شدگی دارند. از فیلم‌های ضدعفونی‌کننده برای کاهش تابش مستقیم و یا اتلاف مواد شیمیایی استفاده می‌شود و برای عقیم‌سازی خاک در برابر آفات، بیماری، ویروس‌ها و باکتری‌های مضر استفاده می‌شود. این نایلون‌ها خاک را از سمومی مثل علف‌کش‌ها حفاظت می‌کنند و به جذب آنها در خاک کمک می‌کند.
2-فیلم استرچ
فیلم استرچ که به عنوان استرچ بسته‌بندی شناخته می‌شود، فیلم پلاستیکی کشسانی است که معمولا از پلی‌اتیلن با چگالی کم خطی (LLDPE) ساخته شده است و به منظور بسته‌بندی به دور وسایل پیچیده می‌شود و کاربردهای متنوعی پیدا کرده‌است. از عمده کاربردهای آن می توان به فیلم استرچ پالت بند و فیلم استرچ مواد غذایی اشاره کرد.
فیلم استرچ پالت بند
فیلم استرچ مواد غذایی
3-فیلم شرینک
استفاده از نایلون‌های شرینک‌پک برای بسته‌بندی محصولات تولیدی طرفداران زیادی میان صنایع مختلف پیدا کرده‌است و دلیل آن هم شفافیت، استحکام، ارزانی و سهولت کاربرد نایلون‌های شرینک‌پک است. خصوصیاتی که نایلون‌های شرینک‌پک را از نایلون‌های معمولی مجزا می‌کند، این است که نایلون‌های شرینک پس از اعمال حرارت دچار انقباض شده و به صورت محکم به بدنه کالاهای بسته بندی شده می‌چسبد.
4-نایلون صنعتی و ساختمانی
نایلون‌های صنعتی و ساختمانی معمولا برای محافظت از مصالح ساختمانی، پوشش موقت وسایل و… استفاده می‌شوند.
معرفی گریدهای پرکاربرد پلیمری در ساخت انواع نایلون
1-پلی اتیلن سبک 2100
پلی اتیلن 2100TN00 یا مواد 2100 یک پلی اتیلن سبک گرید فیلم (Film) است که جهت تولید فیلم‌های با دوام بالا و لاینر بسته بندی های با استحکام بالا به کار می رود.
ویژگی پلی اتیلن 2100
دوام بالا و استحکام بالا
کاربرد مواد 2100
جهت تولید فیلم‌ها
2-پلی اتیلن سبک 0190
مواد 0190 یا پلی اتیلن LF0190 یک پلی اتیلن سبک گرید فیلم (Film) با وزن مولکولی بالاست که جهت تولید فیلم‌های متنوع و انواع لاینر به کار می‌رود.
ویژگی پلی اتیلن 0190
وزن مولکولی بالا
کاربرد مواد 0190
جهت تولید فیلم‌های متنوع
3-پلی اتیلن سبک 2101TN
پلی اتیلن 2101TN47 یا مواد 2101TN یک پلی اتیلن سبک گرید فیلم (Film) است. این گرید فاقد افزودنی است و خواص کششی و چقرمگی بالایی دارد.
ویژگی پلی اتیلن 2101TN
خواص کششی و چقرمگی بالا
کاربرد مواد 2101TN
جهت تولید فیلم‌های شرینک با سرعت بالا
4-پلی اتیلن سبک 2420E
پلی اتیلن 2420E یا مواد 2420E یک پلی اتیلن سبک (LDPE) است که به دلیل شفافیت بالا جهت تولید فیلم‌های بسته‌بندی و شرینک مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ویژگی پلی اتیلن 2420E
شفافیت بالا
کاربرد مواد 2420E
جهت تولید فیلم‌های شرینک
5-پلی اتیلن سبک 0075
پلی اتیلن LH0075 یک پلی اتیلن سبک گرید فیلم (Film) است. مواد 0075 با داشتن خواص مکانیکی خوب جهت تولید فیلم‌های بسته بندی غذایی، دارویی، شرینک و صنعتی و همچنین قالبگیری بادی بطری‌های کوچک به کار می‌رود.
ویژگی پلی اتیلن سبک LH0075
خواص مکانیکی خوب
کاربرد مواد 0075
جهت تولید فیلم‌های بسته بندی غذایی، شرینک و…
6-پلی اتيلن سبك خطی 235F6
پلی اتیلن 235F6 یک پلی اتیلن سبک خطی (LLDPE) است که با فرایند گازی تولید شده است مواد 235F6 بدلیل خواص مکانیکی و فرایند پذیری خوب جهت تولید انواع فیلم‌های کشاورزی، صنعتی و غذایی به کار می‌رود.
ویژگی پلی اتیلن 235F6
استحکام مذاب و قابلیت کششی بالا
کاربرد مواد 235F6
انواع مختلف فیلم و نوارهای کشاورزی
7-پلی اتیلن سبک خطی 22B02
پلی اتیلن 22B02 یا مواد 22B02 یک پلی اتیلن سبک خطی (LLDPE) است که به دلیل استحکام و خواص کششی بالا جهت تولید انواع فیلم‌ها جهت بسته‌بندی صنعتی و غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ویژگی پلی اتیلن 22B02
استحکام بالا، چگالی کم
کاربرد مواد 22B02
جهت تولید انواع فیلم‌ها جهت بسته‌بندی صنعتی و غذایی
8-پلی اتیلن سبک خطی 0209KJ
پلی اتیلن LL0209KJ یا مواد (0209KJ (209 یک پلی اتیلن سبک خطی با نرمال بوتن و حاوی آنتی اکسیدان و افزودنی آنتی بلاک است. این گرید برای مصارف عمومی تولید انواع فیلم‌ها (Film) به کار می‌رود و اغلب برای مخلوط کردن با دیگر گریدهای پلی اتیلن سبک استفاده می‌شود. فیلم‌های حاصله با افزودن این گرید استحکام کششی و مقاومت در برابر پارگی بیشتری دارند.
ویژگی پلی اتیلن سبک خطی 0209KJ
استحکام کششی بالاتر، آب بندی بهتر
کاربرد مواد 0209KJ
جهت تولید فیلم‌های بسته بندی غذایی، صنعتی و فیلم‌های کشاورزی
9-پلی اتیلن سنگین EX5
مواد EX5 یا پلی اتیلن (EX5 (9450F یک پلی اتیلن سنگین (HDPE) با وزن مولکولی بالا کوپلیمر شده با 1-بوتن است. استحکام کششی بالا آن را مناسب تولید انواع کیسه‌های پلاستیکی و فیلم‌های بسته‌بندی کرده است.
ویژگی پلی اتیلن EX5
وزن مولکولی بالا کوپلیمر شده با 1- بوتن و استحکام کششی بالا
کاربرد مواد EX5
دستکش یکبار مصرف، کیسه فریزر، کیسه حمل مواد غذایی و میوه، کیسه زباله
10-پلی اتیلن سنگین F7000
مواد F7000 (پلی اتیلن 7000F) یک پلی اتیلنی سنگین جهت تولید فیلم‌های بسیار نازک است. پلی اتیلن یا پلی اتن یکی از ساده‌ترین و ارزانترین پلیمرها است و پلی اتیلن جامدی مومی و غیر فعال است. این ماده از پلیمریزاسیون اتیلن به‌دست می‌آید و ب طور خلاصه بصورت PE نشان داده می‌شود.
ویژگی پلی اتیلن F7000
وزن مولکولی بالا و استحکام فیلم بالا
کاربرد مواد F7000
فیلم فوق العاده نازک پیشرفته، دستکش یکبار مصرف، کیسه فریزر، کیسه حمل مواد غذایی و میوه، کیسه زباله
پلیمرهای پرکاربرد در ساخت ظروف یک بار مصرف
زندگی روزمره ما به ظروف یکبار مصرف وابستگی شدیدی پیدا کرده است. در بسیاری از خوراکی‌هایی که از سوپر مارکت‌ها، رستوران‌ها خریداری می‌کنید یا در مهمانی‌ها و نذورات خود استفاده می‌کنید از ظروف یکبار مصرف استفاده می‌شود.
از انواع ظروف یکبار مصرف بر اساس نوع مصرف می توان به ظروف بسته بندی میوه و سبزیجات، ظروف بستنی، ظروف بسته بندی مواد پروتئینی، ظروف بسته بندی تخم مرغ، ظروف یکبار مصرف رستورانی، ظروف یکبار مصرف سالاد، ظروف بسته بندی خشکبار، انواع لیوان و بشقاب های یکبار مصرف و…اشاره کرد. پرمصرف ترین و ارزان ترین نوع ظروف یکبار مصرف همین ظرف‌های پلاستیکی است که برخی از آنها برای مصارف سرد فقط مناسب است و برخی دیگر برای مواد و مایعات داغ نیز قابل استفاده است.
به طور کلی از نظر نوع جنس ظروف، ظروف یکبار مصرف به ظروف پلی استایرنی (PS)، ظروف پلی پروپیلنی(PP) و ظروف پلی اتیلنی (PE) عمدتا قابل تقسیم بندی هستند.
1-پلی استایرن معمولی 1309
پلی استایرن 1309 یک پلی استایرن معمولی (GPPS) با شفافیت بالا و جریان پذیری مناسب می‌باشد که جهت در آن تعادل خوبی بین استحکام و جریان‌پذیری وجود دارد. مواد 1309 برای بسیاری از کاربرد ها مانند ظروف یکبار مصرف مناسب است.
ویژگی پلی استایرن 1309
شفافیت بالا، جریان پذیری مناسب
کاربرد PS 1309
تولید ظروف یکبارمصرف
2-پلی پروپیلن کوپلیمر X30F
پلی پروپیلن EP1 X30F (شیمیایی) یک پلی پروپیلن رندوم کوپلیمر است که مقدار کمی اتیلن در ساختار خود دارد. مواد X30F به دلیل فرایندپذیری خوب و شفافیت و براقیت عالی برای تولید انواع فیلم‌های بسته‌بندی تک لایه و چند لایه کاربرد دارد. این گرید فاقد افزودنی‌های لیزکننده و آنتی بلاک است و شفافیت و جوش پذیری خوبی به فیلم می‌دهد.
ویژگی پلی پروپیلن کوپلیمر EP1 X30F
سفتی و چقرمگی مناسب و فرایند پذیری عالی
کاربرد مواد X30F
بسته بندی مواد غذایی
پلیمرهای پرکاربرد در ساخت بطری
پلی اتیلن ترفتالات (پت) پلیمری است که در اغلب کشورها برای تولید الیاف پلی استر(۷۰ درصد) رزین بطری (۲۲ درصد) فیلم (۶ درصد) و رزین‌های پلی استر مهندسی (۲ درصد) به کار رفته، ولی در ایران این پلیمر بیشتر برای ساخت انواع بطری‌های آشامیدنی استفاده می‌شود. با توجه به مقاومت بالای این بطری‌ها در برابر شکستگی، دما و نفوذ گازها، دارا بودن وزن کم و ارزان بودن قیمت نسبت به سایر مواد بسته بندی همچون شیشه و فلز، تولید بطری‌های پلاستیکی از این ماده کاربرد گسترده ای پیدا کرده است.
1-پلى اتيلن ترفتالات BG781
پلی اتیلن ترفتالات (BG781 (BG780S یک پلی اتیلن ترفتالات (پت- PET) گرید بطری است که طی فرایند پلیمریزاسیون پیوسته مذاب به همراه پلیمریزاسیون حالت جامد تولید شده است. مواد BG781 شفافیت و براقیت عالی و چقرمگی بسیار خوبی دارد و در برابر نفوذ اکسیژن و دی اکسید کربن بسیار مقاوم است. کاربردهای آن در بطری‌های روغن و آب معدنی و انواع جارهای کوچک است.
ویژگی پت BG781
شفافیت و براقیت عالی و چقرمگی بسیار خوبی دارد و در برابر نفوذ اکسیژن و دی اکسید کربن بسیار مقاوم است.
کاربرد PET BG781
بطری‌های آب معدنی، روغن خوراکی
2-پلى اتيلن ترفتالات BG825
پلی اتیلن ترفتالات (BG825 (BG820N یک پلی اتیلن ترفتالات (پت- PET) گرید بطری است که طی فرایند پلیمریزاسیون پیوسته مذاب به همراه پلیمریزاسیون حالت جامد تولید شده است. مواد BG825 شفافیت و براقیت عالی و چقرمگی بسیار خوبی دارد و در برابر نفوذ اکسیژن و دی اکسید کربن بسیار مقاوم است. کاربردهای آن در بطری‌های نوشیدنی‌های گازدار است.
ویژگی پت BG825
شفافیت و براقیت عالی و چقرمگی بسیار خوبی دارد و در برابر نفوذ اکسیژن و دی اکسید کربن بسیار مقاوم است.
کاربرد PET BG825
بطری‌های نوشیدنی‌های گازدار
نتیجه گیری
مواد پلیمری در ساخت انواع نایلون و همچنین مواد پلیمری در ساخت انواع ظروف یک بار مصرف و بطری‌ها به طور وسیعی گسترش یافته است. در این مقاله انواع نایلون‌هایی که برای مصارف مختلف بکار می روند را به همراه گریدهای پرکاربرد آنها بررسی کردیم و همچنین به مواد پلیمری که در ساخت انواع ظروف یکبار مصرف و بطری‌ها بکار می‌رود به همراه گریدهای پرکاربرد آنها، اشاره کردیم. ضمنا اگه علاقه مند به آشنایی با کاربردهای کلی مواد پلیمری در صنایع مختلف هستید، می‌توانید به مقاله کاربرد مواد پلیمری در صنایع مراجعه کنید.
