واژه پلیمر که از تکواژ پلی گرفته شده و به معنی چند است، ملوکولهایی هستند که از ترکیب واحدهای کوچکتری به نام مونومر تشکیل شده اند و شاید بتوان گفت از آغاز حیات، انسان ها بدون آگاهی از اینکه این مواد چه چیزی هستند از آنها استفاده می کردند. امروزه کاربردهای مختلف این مواد در صنایع گوناگون به گونه ای است که تقریبا هیچ صنعتی را نمی توان یافت که در آن ردپایی از این مواد نباشد و این امر تا حدی است که در برخی از صنایع، بکارگیری مواد پلیمری تحولات بسیار زیادی ایجاد کرده است و به کلی آن ها را با مدل سنتی همان صنعت متمایز کرده است و از این رو می توان گفت بکارگیری این مواد در برخی صنایع انقلابی بی سابقه در آن ها بوجود آورده است. در این مقاله می خواهیم به برخی از صنایعی که از مواد پلیمری استفاده می کنند و از این رهگذر تحت تاثیر بسزایی قرارگرفته اند، اشاره کنیم. در ادامه این مقاله به صنایع مختلفی اشاره خواهیم کرد که بیشترین تحولات را با بکارگیری مواد پلیمری داشته اند.
صنایعی که با بکارگیری مواد پلیمری تحولات زیادی داشته اند عبارتند از:
- صنعت بسته بندی
- صنعت کشاورزی
- صنعت حمل و نقل
- صنعت پزشکی
- صنایع الکتریکی و الکترونیک
- صنعت خودروسازی
- صنعت ساختمان
- صنعت نساجی
- صنعت نظامی
- صنعت اسباب بازی
- صنعت لوازم خانگی
کاربرد پلیمرها در صنعت بسته بندی
شاید بتوان گفت یکی از بزرگترین صنایعی که از مواد پلیمری استفاده می کنند و مورد تحول بسیاری قرار گرفته اند، صنعت بسته بندی هستند. بسته بندی یکی از صنایعی است که به طور گسترده در صنایع غذایی و دیگر صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرید. از موارد تبلور بکارگیری مواد پلیمری در صنعت بسته بندی در حوزهی مواد غذایی می توان به جایگزین شدن بطری های پلی اتیلن به جای ظروف فلزی، بسته بندی انواع مواد شیمیایی نظیر اسیدها، سموم و… اشاره کرد. از دیگر موارد مصرف آنها می توان به بسته بندی مواد غذایی اشاره کرد. به طور کلی مصارفی مانند بسته بندی نوشابه، بسته بندی روغن، ساخت انواع بطری ها، ساخت دربهای پلاستیکی بطریها و… همه و همه از کاربردهای مواد پلیمری در بستهبندی است که این امرعلاوه بر اینکه باعث افزایش چشم گیر بهداشت و کاهش هزینهها شده، همچنین باعث رونق و افزایش مصرف در این صنایع شده است. برای آشنایی کامل و مطالعه بیشتر در مورد کاربرد مواد پلیمری در بستهبندی، به مقاله کاربرد مواد پلیمری در بسته بندی مراجعه کنید.
کاربرد پلیمرها در صنعت کشاوزی
بدون شک یکی از عوامل توسعه کشاورزی، کاربرد روزافزون مواد پلیمری در این صنعت است. یکی مزایای استفاده از محصولات پلیمری در صنایع کشاورزی، بهینهسازی مصرف آب است. استفاده از لولهها و فیلمهای پلیاتیلنی انقلابی در این صنعت ایجاد کردهاست که علاوه بر اینکه توانسته تا حدود زیادی بر هدر رفت آب کمک کند، همچنین بسیاری از مناطقی که کشاورزی در آن رونقی ندارد را توانسته با روشهای مختلف تبدیل به مکانی برای بهرهبرداری محصولات مختلف کند. برای آشنایی کامل و مطالعه بیشتر در مورد کاربرد مواد پلیمری در بخشهای مختلف صنعت کشاورزی، به مقاله کاربرد مواد پلیمری در کشاورزی مراجعه کنید. همچنین میتوانید برای آشنایی با انواع لولهها و اتصالات که با استفاده از مواد پلیمری ایجاد میشود و برای آشنایی با پرکاربردترین گریدهای مواد پلیمری در ساخت انواع لوله میتوانید به مقاله انواع لوله و اتصالات پلی اتیلنی مراجعه کنید.
کاربرد پلیمرها در صنعت حمل نقل
یکی دیگر از کاربردهای مواد پلیمری که امروزه موردتوجه بسیاری قرار گرفته و همچنان در حال توسعه است، بکارگیری آنها در صنعت حمل و نقل است. استفاده از آنها در صنایع حمل و نقل عمومی، ریلی، هوایی و… بیش از گذشته مورد استفاده است. از جمله دلایل بکارگیری مواد پلیمری در این صنعت این است که این وسایل را مقرون به صرفهتر، سبکتر، ایمنتر و… میتوان ایجاد کرد. در دهه گذشته طراحان با استفاده از مواد پلیمری در محقق کردن این اهداف گام های مهمی را برداشته اند. برای آشنایی کامل و مطالعه بیشتر در مورد کاربرد مواد پلیمری در صنعت حمل و نقل، به مقاله کاربرد مواد پلیمری در حمل و نقل مراجعه کنید.
کاربرد پلیمرها در صنعت پزشکی
مزایای استفاده از مواد پلیمری نسبت به سایر مواد شیمیایی در صنعت پزشکی، آنها را به یکی از پراستفادهترین موادها در این صنعت تبدیل کردهاست. یکی از کاربردهای مواد پلیمری در صنایع پزشکی، استفاده آنها در ساخت انواع تجهیزات پزشکی و بیمارستانی مانند تجهیزات تصویربرداری، تجهیزات انواع اتاق عمل و… است. از کاربردهای دیگر آن استفاده در کاشتنیهای پزشکی است و همچنین استفاده در ظروف دارویی از جنس مواد پلیمری توانسته است هم تولید این ظروف را نسبت به ظروف پلاستیکی راحتتر کند، هم باعث صرفهجویی در مصرف انرژی بشود. علاوه بر آنها مواردی مانند امکان تنوع طراحی و… از دیگر دستاوردهای استفاده آنها در این صنعت است. برای آشنایی کامل و مطالعه بیشتر در مورد کاربرد مواد پلیمری در پزشکی، به مقاله کاربرد مواد پلیمری در پزشکی مراجعه کنید.
کاربرد پلیمرها در صنایع الکتریکی و الکترونیک
امروزه کاربردهای لوازم الکترونیکی بیش از هر زمانی با جهش کاربرد و تولید روبرو است و این امر به گونهای است که تقریبا در هیچ جایی نمیتوان نمونه هایی از آنها را ندید. در خانهها، ادارات، صنایع و…انواع کامپیوترها، تجهیزات کامپیوتری و… به وفور استفاده میشوند. در تولید برخی از قطعات این وسایل و تجهیزات از مواد پلیمری استفاده میشود که بستگی به نوع آن از پلیمرهای مختلفی استفاده میشود.
کاربرد پلیمرها در صنعت خودروسازی
امروزه کاربرد مواد پلیمری و پلاستیکی در صنایع خودروسازی آنقدر گسترش یافته که میتوان گفت بیش از 50 درصد قطعات صنعت خودروسازی از مواد پلیمری ساخته می شود و تحولی عظیم در این صنعت ایجاد کرده است. مزایای استفاده از این مواد به جای قطعات دیگر مواردی همچون پایین آمدن هزینه ها، اتصالات یکپارچهتر، مونتاژ آسانتر و… را برای این صنعت به ارمغان آورده است. استفاده از مواد پلاستیکی در بسیاری از بخشهای داخلی مانند کنسول، آینهها، صندلیها و… به منظور افزایش ایمنی، افزایش فضای قابل استفاده و… بیش از گذشته به چشم میخورد. همچنین استفاده از آنها در بخشهای خارجی مانند سپر، بدنه، چراغ ها و… علاوه بر زیبایی، کارایی بهتری را ایجاد کردهاست. علاوه بر اینها، تحقیقات روی ساخت قسمتهای مختلف خودرو با بکارگیری این مواد با هدف سبک سازی، ایمنی بالاتر، کاهش هزینهها، زیبایی بیشتر و… انجام میشود و به عنوان بحثهای تحقیقاتی روز، مورد پژوهش هزاران محقق است. برای آشنایی کامل و مطالعه بیشتر در مورد کاربرد مواد پلیمری در صنعت خودروسازی، به مقاله کاربرد مواد پلیمری در خودروسازی مراجعه کنید.
کاربرد پلیمرها در صنعت ساختمان
یکی دیگر از صنایعی که امروزه بسیار تحت تاثیر گسترش کاربرد پلیمرها قرار گرفته است، صنعت ساختمان است. مزایای بکارگیری این مواد در ساختمانها مضاف بر اینکه زیبایی خاصی را به بخشهای مختلف آن میدهد، همچنین بسیاری از مشکلاتی که مواد سنتی دارند را برطرف کرده است. تقریبا در بیشتر مراحل ساخت ساختمان شما میتوانید از این مواد استفاده کنید. عایقهای حرارتی و رطوبتی، لولههای پلاستیکی، پنجرهها و دهها بخش دیگر از کاربردهای بکارگیری این مواد در صنعت ساختمان هستند. برای آشنایی کامل و مطالعه بیشتر در مورد کاربرد مواد پلیمری در صنعت ساختمان، به مقاله کاربرد مواد پلیمری در صنعت ساختمان مراجعه کنید. همچنین میتوانید برای آشنایی با انواع لولهها و اتصالات که با استفاده از مواد پلیمری ایجاد میشود و برای آشنایی با پرکاربردترین گریدهای مواد پلیمری در ساخت انواع لوله میتوانید به مقاله انواع لوله و اتصالات پلی اتیلنی مراجعه کنید.
کاربرد پلیمرها در صنعت نساجی
صنعت نساجی، که میتوان گفت یکی از قدیمیترین صنایع است، به تولید الیاف مختلف، تبدیل الیاف به نخ، نخ به پارچه و همچنین بسیاری از موارد دیگر میپردازد. استفاده از پلیمرها، تولید الیاف با ویژگیهایی مثل مقاومت حرارتی بالا، استحکام بالا و… را در این صنعت میسر ساخته است. به طور کلی وجود کاربردهای مختلف این مواد در بخش های گوناگون، استفاده از آنها را در این صنعت به یک بخش جداناپذیر تبدیل کرده است و میتوان گفت این صنعت را هم با تحولی عظیم روبرو کرده است. برای آشنایی کامل و مطالعه بیشتر در مورد کاربرد مواد پلیمری در صنعت نساجی، به مقاله کاربرد مواد پلیمری در صنعت نساجی مراجعه کنید.
کاربرد پلیمرها در صنعت نظامی
فرمولاسیون پیشرفته مواد پلیمری باعث شدهاست بکارگیری آنها در صنایع نظامی نیز گسترش بیابد و مورد توجه محققان و طراحان این حوزه قرار بگیرد. کاربردهای گسترده این مواد مانند ساخت وسایل حمل و نقل نظامی، ساخت تجهیزات نظامی، ساخت ایستگاه های عملیاتی و … به دلایل مقرون به صرفه بودن، ایمنی بسیار بیشتر، سبکتر بودن و… بیش از گذشته گسترش یافتهاست که بکارگیری آنها مانند بسیاری از صنایع دیگر، این صنعت را هم با تحولی شگرف روبرو کرده است.
کاربرد پلیمرها در صنعت اسباب بازی
امروزه در اطراف خود، وسایل بازی پلاستیکی در فضاهای خانگی و عمومی را زیاد میبینیم. در ساخت انواع مختلف این نوع اسباب بازیها از مواد پلیمری استفاده میشود. این وسایل در شکلها و رنگهای مختلف مدتی است جایگزین مناسبی برای اسباب بازیهای فلزی و قدیمی شده است. وسایلی مانند سرسره، تاب، استخر توپ و… همه از کاربردهای بکارگیری مواد پلیمری در این صنعت است.
کاربرد پلیمرها در صنعت لوازم خانگی
یکی دیگر از صنایعی که در سالهای اخیر بسیار تحت تاثیر بکارگیری مواد پلیمری قرار گرفته است صنعت تولید لوازم خانگی است. در همه جای خانه قوطیهای حبوبات، انواع پارچها، آبکشها، جارو و خاک انداز، سطلها، رخت آویز، گلدانها و… به چشم میخورد که امروزه اکثر اینها با مواد پلیمری ساخته میشود. همچنین در قسمتهای مختلف تولید لوازم خانگی مانند یخچال، لباسشویی و… از این مواد استفاده میشود که نمونههای دیگری از بکارگیری مواد پلیمری در این صنعت است.
نتیجه گیری
در سال های اخیر، بکارگیری مواد پلیمری و تحولات ناشی از آنها در صنایع مختلف چنان افزایش یافته است که تقریبا هیچ جایی را نمی توان بدون حضور آنها تصور کرد. امروزه نقش بکارگیری پلیمرها درصنایع مختلف، نقشی محوری است و به اکثر نیازهای اساسی جامعه در کنار مزایای چشمگیرش پاسخ میدهد. در این مقاله سعی کردیم علاوه بر اینکه به معرفی صنایع گوناگونی که تحت تاثیر بکارگیری این مواد قرار گرفتهاند اشاره کنیم، همچنین تلاش کردیم تحولات مختلفی که در صنایع گوناگون با بکارگیری مواد پلیمری اتفاق افتاده است را با استفاده از مثالهایی کاربردی، نشان دهیم.