شاید بسیاری از مردم به تفاوت نایلون، نایلکس و سلفون و انتخاب هرکدام این محصولات برای نیازهایشان آگاهی نداشته باشند و این موضوع برایشان به یک بحث گیج کننده و رایج تبدیل شده باشد. در این مقاله قصد داریم به تمامی این موارد اعم از مفاهیم، کاربرد و فرق‌های نایلون با نایلکس به طور جامع توضیحاتی را ارائه کنیم.
نایلون (Nylon) چیست؟
از دیدگاه تخصصی، نایلون یک ماده ترموپلاستیک ساخته شده از مواد پتروشیمی است. این محصول گروهی از پلیمرهای مصنوعی به نام پلی آمیدهای خطی با وزن مولکولی بالاست.
ویژگی‌ها
نایلون‌ها معمولاً مواد نیمه بلوری و بسیار سختی هستند که در درجه‌های مختلفی وجود دارند، آن‌هایی که معمولاً به عنوان پلاستیک مهندسی ساخته می‌شوند، نایلون 6، نایلون 66 و نایلون 6.12 هستند. این سه نوع نایلون مقاومت خوبی در برابر بیشتر مواد شیمیایی دارند. نایلون‌ها را می‌توان با مواد پرکننده‌ای مانند شیشه یا روغن مخلوط کرد تا جنبه‌های خاصی از عملکرد آن‌ها را افزایش دهد.
کاربرد نایلون
نایلون به دلیل کاربردهای گوناگونی که در فعالیت‌های روزمره زندگی انسان دارد، مفیدترین ماده مصنوعی است. این محصول جزء جدایی ناپذیر زندگی ما انسان‌ها است به طوریکه در انواع صنایع مختلف نفوذ کرده است. از فرش نایلونی منزل، تمیز کردن دندان‌های خود با مسواکی که موهای آن از نایلون ساخته شده، تا ظروف غذاخوری و حتی چتر نایلونی بالای سر شما برای جلوگیری از نور شدید آفتاب یا جلوگیری از باران همگی از نایلون‌ها ساخته شده‌اند.
یکی از رایج ترین موارد استفاده از نایلون در جوراب ساق بلند زنانه یا صنعت جوراب بافی است. از نایلون همچنین به عنوان ماده ای در تولید پوشاک، لباس شنا، شلوار دوزی، چمدان و چتر،برزنت، لباس عروس، پارچه و روتختی استفاده می‌شود. مواردکمتر استفاده شده شامل انواع جلیقه‌ها، چتر نجات و لباس رزمی است.
خواص نایلون
-
- پر زرق و برق
- خاصیت کشسانی عالی
- بسیار قوی
- مقاوم در برابر روغن و بسیاری از مواد شیمیایی
- خاصیت ارتجاعی قابل قبول
- عدم نفوذ آب
- خشک شدن سریع
انواع نایلون
-
- نایلون 6 : توسط Paul Schlack ساخته شده است. این نایلون بوسیله پلیمریزاسیون همراه با باز شدن حلقه تشکیل می‌شود.
- نایلون 510 : از اسید سباسیک و پنتاماتیلن دی آمین بدست می‌آید.
- نایلون 6.1 : با کمک اسید از تجزیه دینیتریل تولید می‌شود.
- نایلون 66 : Wallace Carothers نایلون 66 را با استفاده از آمید به ثبت رساند.
نایلکس (Nylex)
در کشور ما ایران، نایلکس همان فیلم پلی‌اتیلن سنگین است، اما در کشورهای دیگر نایلکس‌ها به این معنا نیستند. نایلکس‌ها از دو جز پلی اتیلن سنگین و پلی اتیلن سبک تشکیل شده‌اند. به دلیل خشکی، ضربه پذیری و نازک بودن این فیلم‌ها و همچنین چقرمگی و شفافیت کمتر در مقایسه با نایلون‌ها، از مقدار 20درصد پلی اتیلن سبک برای افزودن خواص براقی، نرمی و دوخت پذیری بهتر به این محصول استفاده می‌شود.
نایلکس‌ها در ضخامت‌های گوناگونی تولید می‌شوند، این محصولات برخلاف نایلون‌ها دارای سطحی کدر بوده و نور را منعکس نمی‌کنند، از طرفی به سختی قابل تغییر هستند.
اینکه چگونه واژه نایلکس در نامگذاری محصولات پلاستیکی استفاده شد، هنوز پاسخی برای این سوال پیدا نشده است. اما بنابر گفته‌ها و شنیده‌ها این نامگذاری بدلیل نامگذاری فردی به نام آقای منوچهری (موسس شرکت نایلکس) بر روی محصولات خود در سال‌های گذشته صورت گرفته است.
در گذشته بیشتر کیسه‌های زباله و پلاستیک فروشگاه‌ها از پلی اتیلن سبک تهیه می‌شدند، اما امروزه مردم به این کیسه‌های پلاستیکی که برای زباله، حمل و نقل آسان‌تر وسایل و مواد غذایی (شکل زیر) استفاده می‌شوند، نایلکس می‌گویند.
برخی موارد استفاده از نایلکس (Nylex)
-
- سفره‌های یکبار مصرف میز
- کیسه‌های فریزری
- دستکش یکبار مصرف
- کیسه‌های پلاستیکی حمل میوه و مواد غذایی
سلفون ها
ذهنیت عموم مردم درباره کلمه سلفون یک ذهنیت اشتباه و غیر تخصصی است. در بین مردم از سلفون به اشتباه از دو نوع پلاستیک یاد می‌شود که یکی نایلون استرچ بسته بندی و دیگری پلاستیک بسته بندی مواد غذایی است. در ادامه به مفاهیم سلفون و انواع آن به صورت کامل خواهیم پرداخت.
اصطلاح سلفون دو معنی متفاوت در بازار ایران و بازار روز دنیا دارد. اساساً فیلم‌های پلیمری به سه دسته پلیمرهای طبیعی، مصنوعی و سنتزی تقسیم بندی می‌شوند. در بازار داخل، سلفون از فیلم‌های شفاف و شیشه‌ای بر پایه پلی پروپیلن تولید می‌شود که روش تولید این محصول بدین صورت است که پس از خروج ماده مذاب از قالب دستگاه، ماده مذاب به کمک آب سرد، خنک شده و سپس آن را به حالت آمورف تبدیل می‌کنند. تولید سلفون از طریق پلی پروپیلن فرآیندی هزینه‌بر بوده و محصول بدست آمده از این روش ممکن است بعد ازمدتی به رنگ زرد درآید.
نفوذ پذیری کم سلفون در برابر هوا، روغن‌ها، گریس‌ها، باکتری‌ها و آب، آن را به یک گزینه فوق‌العاده برای بسته بندی مواد غذایی تبدیل کرده است. فیلم‌های سلفون در بسته بندی شفاف مواد غذایی و خشکبار و گل، روکش میز و صندلی و پوشش کتاب کاربرد دارند.
فروش سلفون به دلیل گزینه‌ها جدید بسته بندی، از دهه 1960 کاهش یافته است. با این حال، سلفون 100 درصد زیست تخریب پذیر است و این محبوبیت آن را به عنوان بسته بندی مواد غذایی افزایش داده است.بنابراین ، سلفون یک محصول قابل تنفس عالی برای بسته بندی مواد غذایی است که برای ذخیره سازی طولانی مدت مواد غذایی توصیه نمی‌شود زیرا این قابلیت تنفس می‌تواند ماندگاری محصولات غذایی را کوتاه کند.
سلفون گزینه بهتری برای محیط زیست است زیرا بر خلاف کیسه‌های پلاستیکی یا پلی پروپیلن، این ماده در محل دفن زباله کاملاً تجزیه می‌شود.
تفاوت نایلون و نایلکس و سلفون
نایلون به محصولات ساخته شده از پلی اتیلن سبک و نایلکس به محصولات ساخته شده از پلی اتیلن سنگین گفته می‌شود. سلفون نیز فیلم‌های شفاف و شیشه‌ای هستند که از پلی پروپیلن ساخته می‌شوند.
تفاوت نخست محسوس بین نایلون و نایلکس در درجه نرمی آن‌هاست، درواقع محصولات نایلونی نرم‌تر از محصولات نایلکسی هستند.
تفاوت دوم نایلون و نایلکس در ظاهر آن‌ها نهفته است. در حالیکه محصولات نایلونی ظاهری براق دارند، محصولات نایلکس نسبتاً مات هستند. در زمینه چاپ، برای محصولات نایلونی از چاپ براق استفاده می‌شود، زیرا نتیجه زیباتر به نظر می‌رسد. ولی در چاپ برروی محصولات نایلکس، به دلیل کدر بودن آن‌ها، تفاوت زیادی بین چاپ پی وی سی و براق وجود ندارد با این حال چاپ پی وی سی مقرون به صرفه تر است.
به عنوان تفاوت سوم ، محصولات نایلکس را می‌توان در وسایلی با لایه‌های بسیار نازک یا فوق‌العاده نازک تولید کرد در مقابل محصولات نایلونی در شرایطی هستند که تولید چندین ورقه نایلون به آسانی از یک کیلوگرم از ماده اولیه بدست می‌آیند
یک روش ساده برای تمایز بین نایلون و نایلکس این است که نایلون هنگام مچاله شدن سر و صدای کمی ایجاد می‌کند در حالیکه نایلکس صدای خش خش ایجاد می کند.
سلفون محصولی است که به دلیل گستره دمایی بالا قابلیت استفاده بیشتری نسبت به نایلون و نایلکس را دارد. از طرفی به دلیل تنوع ساختار ظاهری هر یک از این محصولات، از هر کدام در متناسب با ظاهرشان در زمینه‌های جداگانه‌ای استفاده می‌شود. در حقیقت ساختار ظاهری آن‌ها باعث ایجاد این تمایزها شده است.
