پلی اتیلن وکس پرک یکی از پرکاربردترین و مهمترین افزودنی‌های صنعت پلاستیک، به‌ویژه در تولید پی‌وی‌سی یا پلی وینیل کلراید است. کاربرد اصلی پلی اتیلن وکس پرک در صنعت پلاستیک به عنوان یک روان کننده خارجی برای پلیمرهایی مانند PVC است.
این ماده با کاهش اصطکاک بین زنجیره‌های پلیمری، سبب افزایش جریان مذاب می‌شود. علاوه بر این، پلی اتیلن وکس می‌تواند خواص مکانیکی مانند استحکام کششی، ازدیاد طول در نقطه شکست و مقاومت ضربه‌ای محصولات پلاستیکی را بهبود بخشد. در ادامه مقاله با پلی اتیلن وکس پرک و ویژگی‌های آن بیشتر آشنا می‌شویم.
ویژگی‌های پلی اتیلن وکس پرک
این ماده شیمیایی سفید رنگ دارای ظاهری شبیه به موم یا پارافین است. مهمترین ویژگی‌های پلی اتیلن وکس به شرح زیر است:
- سفتی و انعطاف‌پذیری: این ماده در دمای اتاق جامد و تا حدودی سفت است، اما با افزایش دما، نرم و انعطاف‌پذیر می‌شود.
- مقاومت در برابر حلال‌ها: پلی اتیلن وکس تقریبا نسبت به بیشتر حلال‌های معمول مقاوم است و تنها در برخی حلال‌های آلی مانند تولوئن و ایزواکتان حل می‌شود.
- خواص آب‌گریز: این ماده آب‌گریز است و آب بر روی سطح آن جمع نمی‌شود.
- لغزندگی و کشش: پلی اتیلن وکس پرک لغزندگی و کشش خوبی دارد که آن را برای کاربردهای روان‌ساز و جداکننده مناسب می‌کند.
- عایق الکتریکی: پلی اتیلن وکس یک عایق الکتریکی خوب است و می‌تواند برای عایق‌کاری کابل‌ها و تجهیزات الکتریکی استفاده شود.
پلی اتیلن وکس پرک صنعتی چیست؟
همانطور که گفتیم، یکی از کاربردهای اصلی پلی اتیلن وکس صنعتی، افزودن آن به پلیمرهای مختلف مانند PE، PP و دیگر پلاستیک‌ها به عنوان یک روان کننده داخلی یا لوبریکانت(lubricant) است.
در صنعت چاپ، پلی اتیلن وکس به عنوان یک روان کننده در جوهرها و مرکب‌های چاپ کاربرد دارد و باعث بهبود جریان و پخش شدن آن‌ها می‌شود. در تولید رنگ‌ها، پلی اتیلن وکس برای کنترل رئولوژی و افزایش کشش به کار می‌رود.
کاربرد دیگر پلی اتیلن وکس در صنعت کاغذ و بسته‌بندی است. این ماده به عنوان یک روان ساز و جداکننده برای کاغذهای آغشته به روغن، کارتن‌های مقوایی و بسته‌بندی‌های لایه‌ای کاربرد دارد.
در صنایع ساختمانی نیز از پلی اتیلن وکس برای ساخت مواد محافظ آب‌بندی و برای تولید رنگ‌ها و پوشش‌های ساختمانی استفاده می‌شود. علاوه بر این، در تولید شمع‌ها و موم‌ها، پلی اتیلن وکس به منظور بهبود خواص فیزیکی و شکل‌پذیری محصول افزوده می‌گردد.
انتخاب نوع مناسب پلی اتیلن وکس صنعتی براساس ویژگی‌های مورد نیاز مانند وزن مولکولی، نقطه ذوب، میزان اکسیداسیون و سایر خواص ضروری است تا بهترین عملکرد در کاربرد خاص حاصل شود.
پلی اتیلن وکس پرک خوراکی چیست؟
پلی اتیلن وکس علاوه بر کاربردهای صنعتی در زمینه پلاستیک، در صنایع غذایی نیز به عنوان یک روکش خوراکی و براق کننده سطح میوه‌ها، سبزیجات، آجیل، شیرینی‌ها و دیگر محصولات غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
پلی اتیلن وکس خوراکی یک پلیمر تمیز، بی‌بو، بی‌رنگ و بی‌مزه است که از هیدروکربن‌های خالص با زنجیره‌های بلند تشکیل شده است. کاربرد اصلی پلی اتیلن وکس خوراکی براق کردن و حفاظت از سطح میوه‌ها و سبزیجات است.
این روکش نازک، هدر رفتن رطوبت میوه را کاهش داده و مانع از چروکیدگی آن می‌شود. همچنین سبب افزایش درخشندگی سطح و جلوگیری از تغییر رنگ می‌گردد. بنابراین عمر ماندگاری و ظاهر میوه‌ها را بهبود می‌بخشد.
در صنایع شیرینی‌پزی و آجیل نیز از پلی اتیلن وکس خوراکی برای ایجاد یک لایه براق و آب‌گریز بر روی سطح محصولات استفاده می‌شود. این روکش مانع از جذب رطوبت و چسبندگی محصول به سطوح می‌گردد. در زمینه داروسازی نیز پلی اتیلن وکس خوراکی برای روکش کردن قرص‌ها و کپسول‌ها کاربرد دارد.
فرایند تولید این پلی اتیلن
ساخت پلی اتیلن وکس پرک دارای پروسه تولید نسبتا پیجیده‌ای است. به طور کلی فرآیند تولید این ماده شامل مراحل مختلفی است که به شرح زیر می‌باشد:
- آماده‌سازی مواد اولیه: اتیلن با خلوص بالا و اکسیژن به عنوان مواد اولیه اصلی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- واکنش اکسیداسیون: اتیلن و اکسیژن به همراه کاتالیزور به راکتور تزریق می‌شوند و واکنش اکسیداسیون رخ می‌دهد و فرآیند آماده سازی آن تکمیل می گردد.
- کنترل واکنش: در طول واکنش، پارامترهایی مانند دما، فشار، نسبت اتیلن به اکسیژن و میزان کاتالیزور به دقت کنترل می‌شوند.
- خروجی راکتور: محصول خروجی از راکتور یک مخلوط از پلی اتیلن وکس، آب، اتیلن باقیمانده، دی‌اکسید کربن و سایر محصولات جانبی است.
- جداسازی و تصفیه: در این مرحله، پلی اتیلن وکس از سایر ترکیبات جدا می‌شود.
- شستشو و خشک کردن: پلی اتیلن وکس پرک خام حاصل از مرحله قبل باید شسته و خشک شود تا ناخالصی‌ها و رطوبت از آن خارج گردد.
مزایا و معایب پلی اتیلن وکس پرک
مزایا و معایب این پلی اتیلن را به طور کلی و خلاصه در جدول زیر بیان کرده‌ایم تا دید بازتر و آگاهی بیشتری نسبت به این ماده شیمیایی پرکاربرد داشته باشید.
| مزایا | معایب |
| سازگار با محیط زیست و غیرسمی | هزینه تولید نسبتا بالا |
| مقاوم در برابر حلال‌ها و مواد شیمیایی | مقاومت حرارتی محدود در دماهای بالا |
| دارای خواص آب‌گریزی و روانی خوب | تاثیر منفی بر خواص کششی برخی پلیمرها |
| افزایش قابلیت فرآیندپذیری و جریان یابی مذاب پلیمرها | ممکن است باعث کاهش شفافیت در برخی محصولات پلاستیکی شود |
| بهبود خواص مکانیکی مانند استحکام کششی و مقاومت ضربه‌ای | در صورت استفاده بیش از حد، ممکن است سبب نرمی بیش از حد محصول شود |
به طور کلی استفاده از این ماده شیمیایی مقرون به صرفه است. مزایای متعددی مانند سازگاری با محیط زیست، مقاومت در برابر حلال‌ها و جریان پذیری بالا بباعث شده تا پلی اتیلن وکس به یکی از افزودنی‌های پرکاربرد و ارزشمند در دنیای امروز تبدیل شود.
سخن پایانی
پلی اتیلن وکس پرک از جمله مواد شیمیایی پرکاربرد و با ارزش در صنایع مختلف است. این ماده با داشتن ویژگی‌های منحصر به فردی مانند جریان پذیری بالا، مقاومت شیمیایی، آب‌گریزی و سازگاری با محیط زیست، نقش کلیدی در بهبود فرایندهای تولید و کیفیت محصولات ایفا می‌کند. از طرف دیگر، پلی اتیلن وکس با گرید خوراکی، امکان استفاده در صنایع غذایی و داروسازی را فراهم می‌آورد.
با وجود مزایای فراوان، باید توجه داشت که استفاده از پلی اتیلن وکس باید با رعایت دقیق استانداردها و دستورالعمل‌های مربوطه صورت گیرد تا از هرگونه تاثیر منفی بر سلامت انسان و محیط زیست جلوگیری شود.